2026 жылы 1 қаңтардан бастап Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі өзгерістер күшіне енеді. Премьер-Министрдің орынбасары – Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева сақтандырылмаған қазақстандықтарды міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне қосылуға шақырды.
Оның сөзінше, бүгінгі таңда міндетті сақтандыру жүйесінде 17 миллионға жуық адам сақтандырылған, оның 12 миллионнан астамы жеңілдік санаттарына кіреді. Тағы 4,5 миллион адам жарналарды өздері төлейді.
«Біздің міндетіміз - бұл тізімді кеңейту, сондықтан мен әлі де жүйеге қосылмаған азаматтарды осы жүйенің артықшылықтарын мұқият зерделеуге шақырамын. Сондай-ақ, жаңа жылдан бастап міндетті әлеуметтік сақтандыру пакеті айтарлықтай кеңейетінін атап өтті. Оған қант диабеті, балалардың церебральды сал ауруы, дәнекер тіннің жүйелік зақымдануы сияқты созылмалы аурулар енгізіледі. Енді бұл пациенттер дәрігерлердің кеңесін, қажетті дәрі-дәрмектер мен ем-домды толығымен міндетті сақтандыру аясында алатын болады», деді Балаева.
Сонымен қатар ол жүйе басқа да кең таралған ауруларды емдеу мен бақылауды өз мойнына алатынын атап өтті. Мысалы, 1,5 млн қазақстандық тұр артериалды гипертензия бойынша есепте, жыл сайын 50 мыңнан астам инсульт пен инфаркт асқынулары орын алады. Жаңа жылдан бастап мұндай пациенттер үшін барлық қажетті медициналық көмекті әлеуметтік сақтандыру өтейтін болады.
Бұған қоса, 25 мыңнан астам азамат созылмалы бүйрек жетіспеушілігі дертімен өмір сүруде, оның ішінде 8 мың адам гемодиализ қажет етеді. 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап бақылау, диагностика, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету, гемодиализ және тіпті бүйрек трансплантациясы сақтандыру пакетіне кіреді және сақтандырылғандар үшін тегін қолжетімді болады.
Сондай-ақ вице-премьер Қазақстанда қант диабеті диагнозымен 500 мыңға жуық адам тұратынын айтты. Бұл ауру бір реттік емдеуді емес, тұрақты бақылауды, соның ішінде анализдер тапсыруды, кеңес алуды және емді түзетуді талап етеді.
«2026 жылдан бастап қант диабеті бар пациенттерді емдеу және диспансерлік бақылау міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне енеді. Яғни, барлық жоспарлы қабылдаулар, қажетті тексерулер мен дәрі-дәрмектер қосымша төлемсіз қолжетімді болады. Басты шарт - міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде сақтандырылған болуы», деп қосты ол.
Қазіргі уақытта созылмалы аурулардың көпшілігі сақтандыру жүйесімен толық қамтылған, тек мемлекеттік тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі арқылы қаржыландырылатын 11 әлеуметтік маңызды ауру ғана ерекшелік болып қалады.
Айта кетейік, ауыл тұрғындары да бүгінде міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне толықтай қосылған. Ауыл тұрғындарының басым бөлігі жеңілдік санатына жатады, олар үшін жарналарды мемлекет төлейді. Олар бейінді мамандардың кеңесіне, қымбат диагностикаға, жоғары технологиялық емдеу әдістеріне және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етілуге кепілді қол жеткізе алады.
«Енді, 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап, Міндетті сақтандыру туралы зңның жаңа нормасына сәйкес, табысы төмен Д, Е санатындағы адамдар сақтандырылады және олар да диагностика мен емді кедергісіз ала алады. Өзін-өзі жұмыспен қамтыған халық үшін жүйеге «жұмсақ кіру» қарастырылған: айына 4 250 теңге немесе жылына 51 000 теңге төлей отырып, олар аз ғана сомаға медициналық көмекті, соның ішінде қымбат тұратын қызметтерді де ала алады. Осының барлығы қала мен ауыл тұрғындары үшін медициналық көмекке қолжетімділікте теңдікті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді және денсаулық сақтау жүйесіндегі ауыл халқының қорғалуын арттырады», деді Аида Балаева.
Сонымен қатар, ол міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне әлі кірмеген азаматтарды сақтандырудың артықшылықтарын мұқият зерттеп, ол беретін шынайы қорғанысты бағалауға шақырды.
