2025 жылы Қазақстанда автомобиль жолдарын салу және күтіп-ұстау сапасын арттыруға, нарық қатысушыларының жауапкершілігін күшейтуге, сондай-ақ жол инфрақұрылымын пайдаланушылардың құқықтарын қорғауға бағытталған бірқатар маңызды реформалар жүзеге асырылды. Барлық жаңашылдықтар заңнамалық және нормативтік-құқықтық деңгейде бекітілді.
Негізгі өзгерістердің бірі – жол-құрылыс материалдарының бірыңғай базасының заңнамалық тұрғыда енгізілуі. Бұл платформа автомобиль жолдарын салу және жөндеу кезінде қолданылатын материалдар мен технологиялар туралы деректерді біріктіретін орталықтандырылған ақпараттық жүйе болып табылады. Онда сынақтан өткен, сапасы мен қолдану саласы расталған материалдар, сондай-ақ карьерлер, асфальтбетон зауыттары мен басқа да өндірістік нысандар туралы мәліметтер жинақталған.
Биылғы жылы жол құрылысы сапасына техникалық және авторлық қадағалау саласындағы талаптар күшейтілді. Енді қадағалауды жүзеге асыратын ұйымдардың штатында жол саласында білікті мамандардың болуы міндетті. Сонымен қатар, «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» заңға енгізілген түзетулерге сәйкес, техникалық және авторлық қадағалау жүргізетін тұлғалар мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілді. Бұл олардың жауапкершілігін едәуір арттырады.
Ақылы автомобиль жолдарын пайдаланушылардың құқықтарын қорғау да реформалардың маңызды бөлігіне айналды. Егер ақылы жол учаскесінде дефектілер немесе нормативтік талаптарға сәйкес келмеу фактілері анықталса, жүргізушілер жол жүру ақысын төлеуден босатылады. Төлем жолдың барлық кемшіліктері толық жойылғанға дейін алынбайды.
Тағы бір жаңашылдық – автомобиль жолдары үшін нақты жөндеу мерзімдерінің бекітілуі. Нормативтік деңгейде жол санаты, қозғалыс қарқындылығы мен климаттық жағдайлар ескеріле отырып, ағымдағы, орта және күрделі жөндеу жұмыстарының жаңа кезеңділігі белгіленді.
Сонымен қатар, жол саласы қызметкерлерінің біліктілігін арттыру қағидалары жаңартылды. Жаңа талаптарға сәйкес, мамандар кемінде үш жылда бір рет, көлемі кемінде 40 академиялық сағатты құрайтын оқудан өтуі тиіс. Ал жол ұйымдарының басшылары қызметке тағайындалғаннан кейін алты ай ішінде күндізгі форматта оқудан өтеді. Оқу нәтижесі бойынша қорытынды бағалау жүргізіліп, үш жыл мерзімге сертификат беріледі.
Дереккөз: ҚР Көлік министрлігі
